نکات کلیدی برای نگهداری عسل
نگهداری عسل طبیعی ، نکات بسیاری دارد که باید به آنها دقت کرد ما سعی می کنیم در این مقاله به ۵ نکته مهم درباره نگهداری عسل که هر شخصی باید بداند بپردازیم.
۱. نگهداری عسل متبلور شده یا شکرک زده
درست است که عسل طبیعی بدون هیچ گونه نگهدارنده و مواد افزودنی، فاسد نمیشود؛ اما عسل مایع مستعد تغییرات فیزیکی و شیمیایی در طول زمان است. چنانچه عسل به خوبی نگهداری نشود،رنگ آن ممکن است تیرهتر شود و کمی از عطر و طعم خود را از دست بدهد. به همین دلیل و برای اهداف تجاری، یک دوره عمر مفید (تاریخ انقضا) بر روی شیشههای عسل موجود در فروشگاههای عسل درج می گردد.
با گذشت زمان، عسل مایع ممکن است بطور طبیعی متبلور شود. فرآیندی که در آن عسل غلیظتر میشود و ناصاف و دارای ریزدانه قندی میگردد. نرخ تبلور برای انواع مختلف عسل متفاوت است. به عنوان مثال، عسل توپلو و عسل اقاقیا تمایل به مایع باقی ماندن دارند و در مقابل تبلور مقاومت می کنند، در حالی که عسل گل قاصدک و گل اسطوخودوس، به سرعت متبلور میشوند.
فرآیند تبلور به آسانی قابل برگشت است و این معکوسسازی به هیچ وجه بر طعم و کیفیت عسل تأثیر نمیگذارد. بنابراین عسلی که شکرک زده را نباید دور ریخت، زیرا کیفیت آن از بین نرفته است. عسل متبلور را به آسانی میتوان به حالت طبیعی آن بازگرداند. برای نمونه میتوان آن را بر روی نان تست ریخت، بدین ترتیب عسل متبلور آب شده و قابل خوردن خواهد شد. همچنین میتوان شیشه عسل را درون آب گرم (در حدود ۴۰ درجه سانتی گراد) قرار داد و به محض اینکه ریزدانههای قندی حل شدند، آن را از درون آب گرم برداشته و در محلی قرار داد تا در سریع ترین زمان ممکن خنک شود. به خاطر داشته باشید که از افزودن آب در حال جوش به عسل خودداری نمایید، زیرا عسلی که فرآوری شده یا حرارت دیده باشد، برای چند ماه مایع باقی خواهد ماند. به همین دلیل، برخی تولیدکنندگان تجاری عسل، آن را پاستوریزه میکنند که به موجب آن، عسل به سرعت حرارت دیده و سپس سریعاً خنک میشود تا سرعت فرآیند متبلور شدن آن کاهش یابد، بطوری که اینگونه عسل مدت زمان طولانیتری را درون قفسههای فروشگاهها بصورت مایع باقی خواهد ماند (و ظاهر مطلوبی نیز خواهد داشت).
۲. دمای مطلوب نگهداری
اغلب توصیه می شود که عسل طبیعی را در دمای اتاق نگهداری نماییم و نباید آن را در مکانهای بسیار سرد یا بسیار گرم نگهداری نمود. مشکل این است که این موضوع ممکن است گیجکننده باشد، زیرا دمای اتاق در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. بنابراین بهتر است بگوییم که منظور از دمای محیط دمای 25 درجه سانتیگراد است. البته بهتری دما برای نگهداری عسل 7 تا 12 درجه سانتیگراد است.
۳. از جذب رطوبت بوسیله عسل جلوگیری کنید
عسل باید در محیط کاملا خشک و خنک نگهداری شود. بعد از استفاده از عسل باید اطمینان حاصل کنید که درب ظرف آن محکم بسته شده باشد، زیرا عسل تمایل به جذب رطوبت از محیط اطراف خود را دارد. رطوبت ممکن است سبب تخمیر و کاهش کیفیت آن شود. همیشه عسل را از شیشه با استفاده از یک قاشق خشک بردارید، تا از ورود رطوبت و آب به درون شیشه عسل جلوگیری نمود.
۴. عسل را دور از منابع حرارت نگهداری کنید
عسل را دور از حرارت مستقیم (نزدیک اجاق گاز یا لوازم حرارتی آشپزخانه) یا نور مستقیم آفتاب (نزدیک پنجرهها) نگهداری کنید. زیرا حرارت بیش از حد، به مرور زمان ممکن است بر خواص عسل تأثیر بگذارد. به همین دلیل است که برخی عسلها درون ظروف تیره رنگ به فروش میرسند. اگرچه، این ظروف تیره رنگ به مصرف کننده این اجازه را نمیدهند که بتواند در مورد رنگ، ویسکوزیته و تبلور عسل قضاوت کند. در حالی که بستهبندی عسل درون شیشه بوسیله برخی افراد ترجیح داده میشود، بطوری که شیشه نسبتاً خنثی بوده و با مواد غذایی واکنش نمیدهد و منجر به هیچ گونه تغییرات شیمیایی نمیگردد، نگهداری عسل درون ظروف پلاستیکی مخصوص مواد غذایی نیز می تواند گزینه مناسبی باشد.
۵. عسل را چه زمانی باید درون یخچال نگهداری کرد؟
بطور کلی نگهداری عسل به هیچ وجه در یخچال توصیه نمی شود. عسلهایی که بطور طبیعی مقدار رطوبت بالایی دارند، اگر در شرایط مناسب نگهداری نشوند به مرور زمان، ممکن است مخمر تکثیر شده و باعث تخمیر گردد. در حالی که تخمیر لزوماً هیچ خطری برای سلامتی ندارد، برخی تولیدکنندگان تجاری عسل، برای از بین بردن سلول های مخمر تولیدات خود را پاستوریزه میکنند. برای عسلهایی که بسیار روان بوده و نیاز به نگهداری طولانی مدت دارند، نگهداری آن درون یخچال توصیه میشود تا بدین ترتیب از تخمیر احتمالی و تغییر طعم آن جلوگیری شود.
ظروف نگهداری عسل
عسل دارای خاصیت اسیدی بوده و باید از نگهداری و بسته بندی آن در ظروف فلزی خودداری کرد. زیرا اسید موجود در عسل موجب خوردگی فلزات شده و با مواد قندی عسل مخلوط می گردد و روی کیفیت عسل تاثیر می گذارد. سالم ترین روش نگهداری عسل در حجم کم ظروف شیشه ای، لعابی یا سفالی است.